|
|||||
 |
 |
 |
 |
 |
 |
ساخت جلبک‌هایی برای رویارویی با سرطان
- مشخصات
- منتشر شده در یکشنبه, 13 دی 1394 08:42
داروغذا: محققان جلبک‌هایی ساخته‌اند که ۹۰درصد سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند، بدون آنکه به سلول‌های سالم آسیبی برسانند.
دارو غذا:مرکز اطلاعات دارویی و مدیریت و اقتصاد دارو و سلامت
به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری بخش فناوری‌های همگرا (ENBICS)؛ یکی از بزرگترین چالش‌ها در درمان دارویی سرطان، توسعه داروهایی است که فقط به سلول‌های تومور حمله کنند و سایر سلول‌های بدن را دست نخورده باقی بگذارند. این نوع شیمی‌درمانی هدفدار شده در حالی که عوارض جانبی ویران‌کننده شیمی‌درمانی‌های معمول را ندارد، سلول‌هایی را که تقسیم سلولی سریع دارند، مانند فولیکول مو، ناخن‌ها و مغز استخوان با مواد سمی بمباران نمی‌کند.
به همین علت امروزه انتقال داروی سرطان بر مبنای نانوذرات اهمیت زیادی پیدا کرده است. محققان با فرستادن ذرات متخلخل سیلیکا حاوی دارو به داخل بدن، سلول‌های سرطانی را هدف قرار داده‌اند. البته تولید این نانوذرات گران است و نیاز به مواد شیمیایی صنعتی مانند هیدروفلوریک اسید دارد.
در حال حاضر یک تیم بین‌المللی از دانشمندان استرالیایی و آلمانی موفق به ساخت یک جلبک دیاتوم شده‌اند که می‌تواند کار نانوذرات مصنوعی را به‌خوبی انجام دهد.
|
|
|||
دیاتوم‌ها گروه بزرگی از موجودات تک‌سلولی میکروسکوپی با دیواره‌های سلولی شفاف متشکل از دی‌اکسید‌سیلیکون هیدراته یا سیلیس هستند. در واقع دیاتوم‌ها از جنس مواد متخلخل مورد استفاده در نانوذرات دارویی هستند. این جلبک‌ها فقط 6ــ4 میکرومتر قطر دارند، یعنی بیش از ده بار کوچکتر از ضخامت تار موی انسان.
نویسنده و متخصص نانوپزشکی نیکو ولوکر می‌گوید: «به‌کمک اصلاح ژنتیکی دیاتوم (جلبکی کوچک، تک‌سلولی و فوتوسنتزکننده، با اسکلتی از جنس نانوسیلیکای متخلخل) می‌توان نوعی پروتئینِ متصل به آنتی‌بادی روی سطح پوسته آنها ایجاد کرد.
دیاتوم‌های سرشار از آنتی‌بادی، تنها به مولکول‌های موجود در سلول‌های سرطانی متصل می‌شوند و در آن‌جا دارو را آزاد می‌کنند. به این ترتیب درمان هدفمند شده و دیگر به سایر سلول‌ها آسیبی وارد نمی‌شود.
محققان در گزارش خود در مجله نیچر کامیونیکیشن اعلام کردند که توسعه حامل‌های دارویی طبیعی و زیست‌سازگار، اهمیت زیادی پیدا کرده است.
جلبک‌های کوچک دیاتوم بیوسیلیکا علاوه بر داشتن این معیارها، برای رشد فقط نیاز به آب و نور دارند و در نبود این عناصر از بین می‌روند. هم‌چنین با انتخاب آنتی‌بادی مناسب می‌توان نانوذرات جلبک را به‌راحتی به‌سمت سلول‌های تومور هدایت کرد.
محققان با استفاده از یک روش دومرحله‌ای دیاتوم‌ها را پر از دارو کردند، و سپس آنها را روی سلول‌های سرطانی هم در محیط کشت و هم روی موش‌ها با نوروبلاستومای (نوعی تومور بدخیم) القاشده آزمایش کردند.
نه‌تنها جلبک با موفقیت حدود 90 درصد سلول‌های سرطانی را در ظرفی که مقدار کمی سلول‌های سالم داشت از بین برد، بلکه رشد تومور در موش‌ها پس از تزریق کاهش یافت.
علاوه بر این، موش‌ها هیچ آسیب حاد بافتی ناشی از شیمی‌درمانی نداشتند، و دیاتوم‌های بیوسیلیکا در بدن آنها به‌آسانی تجزیه شد.
وولکر افزود: «هرچند که هنوز در ابتدای مسیر هستیم این شیوه جدید دارورسانی بر اساس زیست‌‌فناوری و مواد تجدیدپذیر پتانسیل زیادی برای درمان تومورهای جامد، از جمله تومورهای غیرقابل درمان مغز دارد».